نۇرغۇن ۋاقىتلاردا كىشىلەر ئاپتوموبىل ھەيدىگەندە چارچاپ ئاپتوموبىل ھەيدەيدۇ، بۇنداق بولغاندا ئاسانلا ھادىسە كېلىپ چىقىدۇ، ئۇنداقتا چارچاپ ئاپتوموبىل ھەيدىگەندە سۇغۇرتا كەچۈرۈم قىلىش دائىرىسىگە كىرەمدۇ ـ يوق؟

چارچاپ ئاپتوموبىل ھەيدەش سۇغۇرتا شىركىتىنىڭ تۆلەم بېرىشنى رەت قىلىش دائىرىسىگە كىرمەيدۇ، ئەگەر بىۋاسىتە سۇغۇرتا شىركىتىدىن تۆلەم تەلەپ قىلسا، سۇغۇرتا شىركىتى تۆلەم بەرمىسە، ئۇنداقتا ئەرز قىلسا، سوت مەھكىمىسى سۇغۇرتا شىركىتىگە تۆلەم بېرىش توغرىسىدا ھۆكۈم چىقىرىدۇ.

موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى قاتناش ھادىسىسى جاۋابكارلىقى مەجبۇرىي سۇغۇرتىسىدا پەقەت ئۈچ خىل جاۋابكارلىقنى كەچۈرۈم قىلىش ئەھۋالى بار: (1) كىنىشكىسىز، (2) ھاراق ئىچىپ ماشىنا ھەيدەش، (3) قەستەنلىك.

ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سۇغۇرتا قانۇنىنى تەتبىقلاشقا ئائىت بىرقانچە مەسىلە توغرىسىدىكى ئىزاھاتى (2)»نىڭ 10-ماددىسىدا مۇنداق بەلگىلەنگەن: سۇغۇرتىچى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى مەنئى قىلىش خاراكتېرلىك بەلگىلەنگەن ئەھۋالنى سۇغۇرتا توختامىدا جاۋابكارلىقنى كەچۈرۈم قىلىش ماددىسى قىلىپ جاۋابكارلىقنى كەچۈرۈم قىلىش سەۋەبى قىلغان بولسا، سۇغۇرتىچى بۇ ماددىنى ئەسكەرتكەندىن كېيىن، سۇغۇرتىلاتقۇچى قاتارلىقلار سۇغۇرتىچى ئېنىق چۈشەندۈرۈش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلمىدى، دېگەننى باھانە قىلىپ، بۇ ماددىنىڭ كۈچكە ئىگە ئەمەسلىكىنى تەشەببۇس قىلسا، خەلق سوت مەھكىمىسى قوللىمايدۇ.

موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى ئۈچىنچى تەرەپ جاۋابكارلىقى سۇغۇرتىسى شوپۇرلارغا نىسبەتەن جاۋابكارلىقى كەچۈرۈم قىلىنىدىغان ئەھۋال تۆۋەندىكىچە (يەنى شوپۇرلار تۆۋەندىكى قىلمىشلار سەۋەبىدىن سۇغۇرتا ۋەقەسى يۈزبەرگەن بولسا موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى ئۈچىنچى تەرەپ جاۋابكارلىقى سۇغۇرتىسى تۆلەم تۆلىمەيدۇ.‎):

1. ھاراق ئىچىش، زەھەرنى چېكىش ياكى ئوكۇل قىلىپ سېلىش، دۆلەت تىزگىنلەيدىغان روھىي دورا ياكى ناركوز دورىلىرىنى ئىستېمال قىلىش؛

2. پراۋىسى يوق، پراۋىسى قانۇن بويىچە تۇتۇپ قېلىنغان، ۋاقىتلىق تۇتۇپ قېلىنغان، بىكار قىلىنغان، رويخەتتىن ئۆچۈرۈلگەن مەزگىل؛

3. ھەيدەش كىنىشكىسىگە يېزىلغان ھەيدەشكە رۇخسەت قىلىنىدىغان ئاپتوموبىل تىپىغا ماس كەلمەيدىغان موتورلۇق قاتناش ۋاستىسىنى ھەيدەش؛

4. پراكتىكا مەزگىلىدە ئاممىۋى ئاپتوبۇس، تىجارەت خاراكتېرىدىكى يولۇچىلار ئاپتوبۇسى ياكى ۋەزىپە ئىجرا قىلىۋاتقان ساقچى ئاپتوموبىلى، خەتەرلىك بۇيۇم قاچىلانغان ماتورلۇق قاتناش ۋاسىتىسى ياكى پرىتسېپ سۆرەيدىغان موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىسىنى ھەيدەش؛

5. تاكسى قاتارلىق قاتناش ۋاسىتىلىرىنى ھەيدەش ياكى تىجارەت خاراكتېرلىك موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرىنى ھەيدەشتە قاتناش ترانسپورت باشقۇرۇش تارمىقى تارقاتقان ئىجازەت گۇۋاھنامىسى ياكى باشقا زۆرۈر گۇۋاھنامىلەر بولمىسا؛

6. ئاپتوموبىل ھەيدەشنى ئۆگەنگەندە قانۇنلۇق تېرىنىر يېتەكچىلىك قىلمىغان بولسا؛

7. سۇغۇرتىلانغۇچى رۇخسەت قىلمىغان شوپۇرلار؛

ماتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى قاتناش ھادىسىسى جاۋابكارلىقى مەجبۇرىي سۇغۇرتىسىغا قاتنىشىشتا دىققەت قىلىدىغان ئىشلار:

(1) سۇغۇرتىلاتقاندا، سۇغۇرتىلاتقۇچى سۇغۇرتىلىتىش تالونىنى ئەينەن تولدۇرۇشى، سۇغۇرتا شىركىتىگە مۇھىم ئىشلارنى ئەينەن ئېيتىشى ھەمدە سۇغۇرتىلانغان موتورلۇق قاتناش ۋاستىسىنىڭ يول يۈرۈش كىنىشكىسى ۋە ھەيدەش كىنىشكىسىنىڭ كۆپەيتىلمىسىنى بېرىشى كېرەك.

(2) موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى قاتناش ھادىسىسى جاۋابكارلىقى مەجبۇرىي سۇغۇرتىسى توختامى ئىمزالىغاندا، سۇغۇرتىلاتقۇچى سۇغۇرتا ھەققىنى بىر قېتىمدىلا تولۇق تاپشۇرۇشى كېرەك. سۇغۇرتا ماددىلىرى ۋە سۇغۇرتا ھەققى نىسبىتىدىن سىرت، سۇغۇرتا شىركىتىگە باشقا شەرت قويۇشقا يول قويۇلمايدۇ.

(3) سۇغۇرتىلانغان موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىسىگە سۇغۇرتا بەلگىسى قويۇش كېرەك.

(4) سۇغۇرتا توختامى كۈچكە ئىگە مۇددەت ئىچىدە، سۇغۇرتىلانغان موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىسىنى ئۆزگەرتىپ قۇراشتۇرۇش، قوشۇپ ئورنىتىش، ئىشلىتىش خاراكتېرىنى ئۆزگەرتىش قاتارلىقلار سەۋەبىدىن خەتەر دەرىجىسى ئېشىپ كەتسە، سۇغۇرتىلانغۇچى سۇغۇرتا شىركىتىگە ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇش قىلىشى ھەمدە تەكشۈرۈپ تۈزىتىش رەسمىيىتىنى بېجىرىشى كېرەك.

(5) موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى قاتناش ھادىسىسى جاۋابكارلىقى مەجبۇرىي سۇغۇرتىسىنىڭ توختام مۇددىتى توشقاندا، سۇغۇرتىلاتقۇچى ۋاقتىدا ئۇلاپ سۇغۇرتىلىشى ھەمدە ئالدىنقى يىللىق سۇغۇرتا تالونى بىلەن تەمىنلىشى كېرەك.

(6) سۇغۇرتىلانغان موتورلۇق قاتناش ۋاستىسىدا قاتناش ھادىسىسى يۈز بەرسە، سۇغۇرتىلانغۇچى ۋاقتىدا مۇۋاپىق، زۆرۈر قۇتقۇزۇش ۋە قوغداش تەدبىرى قوللىنىشى ھەمدە ھادىسە يۈز بەرگەندىن كېيىن سۇغۇرتا شىركىتىگە ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇش قىلىشى كېرەك، شۇنىڭ بىلەن بىللە، سۇغۇرتىلانغۇچى سۇغۇرتا شىركىتىنىڭ نەق مەيداننى تەكشۈرۈشى ۋە ھادىسىنى تەكشۈرۈشىگە پائال ھەمكارلىشىشى كېرەك، سۇغۇرتا تۆلىمىگە مۇناسىۋەتلىك كېسىم ياكى دەۋا يۈز بەرگەندە، سۇغۇرتىلانغۇچى سۇغۇرتا شىركىتىگە ۋاقتىدا يازما ئۇقتۇرۇش قىلىشى كېرەك.

来源：爱酷艺

监制：麦麦提江

审稿：阿米娜

稿子：乃扎尔

制作：张伟